ارزیابی اثرات ناشی از سیل با استفاده از نرم افزار hec-fia در حوزه ی آبخیز قهرود

سالانه در نقاط مختلف جهان، جان و مال بسیاری از مردم در اثر وقوع سیل به مخاطره می¬افتد. توسعه مناطق روستایی و شهری در حاشیه رودخانه¬ها، بستر و حواشی دشت¬های سیلابی بدون شناخت و توجه به شرایط هیدرولوژیکی و دینامیکی رودخانه¬ها و قسمت¬های بالادست حوزه که موجب افزایش خطر سیلاب و خسارات جانی، مالی و زیربنایی ناشی از آن می-شود، توسعه را با ناآگاهی مواجه می¬سازد. از این رو اهمیت برآورد خسارات ناشی از سیل و پهنه بندی سیلاب که کاربرد بسیاری در مدیریت دشت¬ سیلابی دارد، مشخص می¬گردد. در این مطالعه با استفاده از نرم¬افزار hec-fiaکه یکی از مدل¬های جدید (سپتامبر 2012) برآورد اثرات و خسارات ناشی از سیل می¬باشد به محاسبه خسارات سیل در حوزه آبخیز قهرود پرداخته شد. حوزه آبخیز قهرود یکی از زیر حوزه¬های دریاچه نمک و از توابع شهرستان کاشان است که از حوزه¬های حساس در بخش سیل خیزی بوده و تا کنون سیلاب¬های شدیدی را به خود دیده است. از واقعه¬های اخیر می¬توان به سیل سال 1386 اشاره کرد که خسارات جبران ناپذیر مالی و جانی زیادی در بر¬داشته است. در مطالعه انجام¬گرفته در این تحقیق برای دست یابی به خسارات و اثرات ناشی از سیل، از نرم افزار¬های متعدی بهره¬گیری¬شد که hec-geo ras و hec-ras و hec-fia ازجمله مهم¬ترین آنها قلمداد می¬شود. در نرم افزار hec-geo ras داده¬های مورد نیاز hec-ras مانند مقاطع عرضی که با استفاده از dem دقیق آبراهه ایجاد شده¬است، فراهم می¬آید. این داده¬ها به همراه دبی با دوره¬های بازگشت مختلف و هیدروگراف سیل واقعی به hec-ras جهت شبیه¬سازی جریان پایدار و ناپابدار منتقل شد. با استفاده از دبی¬های حداکثر لحظه¬ای محاسبه شده، و انجام تحلیل فراوانی سیلاب به دبی با دوره¬های بازگشت مختلف دست یافته شد. خروجی حاصل از hec-ras شامل فایل hec-dss و ارتفاع آب¬گرفتگی می¬باشد. خروجی مربوط به ارتفاع آب¬گرفتگی به منظور ایجاد نقشه به hec-geo ras انتقال و نقشه آنها دریافت شد. این نقشه¬های پهنه¬بندی نشان می¬دهد که با افزایش دوره¬های بازگشت میزان آب¬گیری نیز افزایش می¬یابد. این نقشه¬ها به همراه فایل hec-dss به مدل hec-fia وارد می¬شود و با اطلاعات جمع¬آوری شده کشاورزی و ساختمانی و انسانی مورد نیاز این مدل به برآورد خسارت کشاورزی و ساختمانی اقدام شد.